Kỷ niệm 33 năm ngày thành lập Hội Điều dưỡng Việt Nam (26/10/1990 – 26/10/2023)

Bà Vi Thị Nguyệt Hồ là vợ của bác sĩ, viện sĩ, giáo sư nổi tiếng Tôn Thất Tùng. Bà từng được xem là hoa khôi Hà Thành và là cháu nội của Tổng đốc Hà Đông Vi Văn Định. Trong suốt 22 năm đứng trên cương vị của mình, bà là người đi đầu và phát triển hệ thống điều dưỡng tại Việt Nam, là niềm tự hào của ngành điều dưỡng cả nước, là tấm gương say mê, tận tụy, nhiệt huyết với nghề. Bà nhận được rất nhiều danh hiệu cao quý như Huân chương kháng chiến hạng III, Thầy thuốc ưu tú, Giải thưởng Cống hiến trọn đời,…

Trên đây là vài nét sơ bộ về sự hình thành và phát triển của ngành điều dưỡng Việt Nam. Lịch sử ngành điều dưỡng Việt Nam là kết tinh kinh nghiệm dân tộc trong suốt chiều dài lịch sử, không ngừng đóng góp vào sự nghiệp chăm sóc sức khỏe đất nước.

Rất nhiều người tin rằng ngay từ thời kỳ La  Mã cổ đại, cụ thể là ở mốc thời gian khoảng 300 năm sau công nguyên, những cuộc thập tự chinh bùng nổ không ngừng với sự chiến thắng liên tiếp của người La Mã.

Ở mỗi vùng đất mà họ đặt chân đến, những người La Mã bắt đầu thu phục các nông nô cho riêng mình. những trạm Y tế bắt đầu được mọc lên, những người hỗ trợ các thầy thuốc chăm sóc người bệnh đã xuất hiện.

Hypugoi là thuật ngữ mà người La Mã đã chỉ ra để chỉ những người “Điều dưỡng”. Y tá thời La Mã có cả Nam lẫn Nữ, không phân biệt tuổi tác.

Sau thời kỳ La Mã, đến thời kỳ Trung Cổ, những tu viện và nhà thờ bắt đầu được mọc lên như nấm sau mưa, những nơi như vậy chính là các điểm Y tế để người dân đến chữa bệnh. Những bà sơ, các con chiên ngoan đạo lại trở thành những người Điều dưỡng chính, chăm sóc sức khỏe cho các bệnh nhân.

Cho đến khi những cuộc chiến tranh tại Châu Âu bắt đầu bùng nổ . Tôn giáo bắt đầu bị áp chế, dẫn đến mất dần vị thế trong xã hội, các nhà thờ và các tu sĩ bị cấm hoạt động. Vì vậy những người Điều dưỡng dần dần bị mất chỗ đứng, họ không còn việc làm.

Do không có Điều dưỡng, các chiến binh tham chiến trực tiếp không có ai để chăm sóc, tỷ lệ các chiến binh chết do các vết thương ngày càng cao.

Chính vì lẽ đó nhiều người phụ nữ bị bắt  lại. Họ phải đứng trước 2 sự lựa chọn: Ngồi tù suốt đời hoặc trở thành 1 Điều dưỡng chăm sóc cho các bệnh binh. Phần lớn đông đảo chọn trở thành một Điều dưỡng.

Người khai sinh ra ngành Điều dưỡng

• Florence Nightingale- Người sáng lập ra ngành Điều dưỡng

Khi Tư bản Công nghiệp bắt đầu đổ bộ tại Châu Âu, những cuộc nội chiến bắt đầu nổ ra.

Florence Nightingale (1820-1910) là một phụ nữ quý tộc người Anh nhưng bà chán với cuộc sống nhung lụa, bà quyết định trở thành một người Điều dưỡng , xung phong ra các mặt trận để chăm sóc những bệnh binh ở chiến trường Thổ Nhĩ Kỳ những năm 1850.

Trải qua thời gian chăm sóc các bệnh binh, bà nhận ra các binh sĩ phần lớn thiệt mạng do các vết nhiễm trùng.

Năm 1860, sau khi rời khỏi chiến trường, bà trở lại Anh,  và xây dựng học thuyết Y tế khoa học về chăm sóc, giảm khả năng nhiễm trùng cho các bệnh binh. Kết quả cùng với sự trợ giúp của Chính phủ Anh, tỷ lệ các bệnh binh chết do nhiễm trùng đã được giảm xuống.

Cùng năm đó, Florence Nightingale quyết định thành lập nên trường học Đại học đầu tiên dạy Điều dưỡng. Mô hình của bà sau này được rất nhiều nước trên thế giới áp dụng để đào tạo Điều dưỡng.

Có thể nói chính Florence Nightingale là người khai sinh ra ngành Điều dưỡng. Nhờ những công lao to lớn của bà, Hội Điều dưỡng thế giới quyết định lấy ngày 12/5– ngày sinh của bà trở thành ngày kỷ niệm ngành Điều dưỡng Quốc tế.